Vaak gestelde vragen en antwoorden opvang asielzoekers

Algemeen

Waarom moeten we in Best (voor 5 jaar) asielzoekers opvangen?

Het aantal asielzoekers in de bestaande aanmeldcentra stijgt en dit leidt al lange tijd tot ernstige situaties. Alleen al in Zuidoost Brabant heeft het COA 2.900 nieuwe opvangplekken nodig. De landelijke overheid heeft gemeenten op basis van de spreidingswet gevraagd om extra opvanglocaties te regelen.
Met de komst van deze opvanglocatie van het COA voldoet Best aan deze taak voor de komende vijf jaar.

Waarom komen er asielzoekers naar Best?

De landelijke overheid heeft in 2024 de Spreidingswet ingevoerd. Deze wet moet ervoor zorgen dat er een eerlijkere verdeling van asielzoekers in Nederland komt. Daarom hebben alle gemeenten in Nederland te horen gekregen dat zij actief moeten bijdragen aan de opvang van asielzoekers. Recent heeft minister Faber in een brief aan de hele provincie laten weten dat er nog steeds een opgave ligt om asielzoekers in de gemeente op te vangen. Tot nu toe heeft de gemeente Best nog geen structurele opvang geboden aan asielzoekers. Het college van burgemeester en wethouders (B&W) neemt hun verantwoordelijkheid en is daarom op zoek gegaan naar een geschikte locatie in Best voor de opvang van 192 asielzoekers voor de duur van minimaal 5 jaar.

Hoeveel asielzoekers komen er naar Best?

Het exacte aantal hangt af van de instroom van asielzoekers, maar is maximaal 192.

Hoeveel ontheemden en statushouders vangt Best nu op?

Best vangt ongeveer 120 Oekraïners op in de Schakel en de Wilhelminaschool. Best heeft voor dit jaar een taakstelling voor de huisvesting van 172 statushouders. Deze opvang en huisvesting staat los van de opgave die we in Nederland hebben om asielzoekers een veilig onderkomen te bieden.

Wanneer is het locatieonderzoek door het COA afgerond?

Op dit moment wordt de voorkeurslocatie van het college van B&W door het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) verder onderzocht. COA is gespecialiseerd in het ontwikkelen en beheren van opvanglocaties en faciliteiten voor asielzoekers. Dit noodzakelijke vervolgonderzoek gaat over verschillende onderdelen, zoals de beschikbare ruimte, de voorzieningen in de buurt, de bereikbaarheid, de lokale samenleving en de veiligheid van de locatie voor inwoners en asielzoekers. We verwachten dat het COA
een aantal weken nodig heeft voor dit onderzoek.

In de uitgangspunten voor een locatie hebben jullie het over ‘niet dichtbij een woonwijk’. Wat betekent dit?

De omgeving van de mogelijke opvanglocatie moet geschikt zijn voor 192 mensen en ligt daarom niet dicht bij een woonwijk

Wanneer komen de eerste asielzoekers naar Best?

Er moet nog veel gebeuren voordat de eerste asielzoekers terecht kunnen in de mogelijke opvanglocatie van het COA. Er is voorbereidingstijd nodig. Er moeten vergunningen worden aangevraagd en de locatie moet gereed gemaakt worden. Wanneer de beoogde locatie goedgekeurd is door het COA, is waarschijnlijk nog minimaal een jaar nodig. Zodra er meer duidelijkheid is over de planning communiceren we dat op onze website gemeentebest.nl.

Komen er na deze locatie nog meer asielzoekers in Best bij?

Hoewel het aantal van 192 asielzoekers boven de huidige taakstelling van de gemeente ligt, blijven we met deze opvanglocatie binnen de grenen van onze verplichtingen. Zelf bij een toekomstige verhoging van het aantal asielzoekers, blijven we voldoen aan de landelijke taakstelling voor de opvang.

Welke asielzoekers komen er naar Best?

Op dit moment is dat nog niet bekend. Het COA bepaalt wie naar Best komt. Ze zijn ook afhankelijk van wie zich in Nederland meldt.

Wat zijn de kosten van zo’n AZC en wie betaalt die?

Het COA draagt de kosten voor de opvang en begeleiding, de realisatie van de tijdelijke
gemeentelijke opvanglocaties, de inzet van beveiliging, eventueel leerlingenvervoer, dagbesteding en recreatie. De kosten van de locatie worden betaald vanuit een neutraal budget. De gemeente wordt 100% gecompenseerd in de kosten die door de gemeente worden gemaakt (denk aan inzet projectleider, inzet extra onderwijs etc.)

Zit er een financieel voordeel aan een AZC voor de gemeente?

Nee.

Als de plannen voor een AZC op de nog onbekende locatie niet door zouden gaan, komt er dan géén AZC in Best?

Wij hebben volgens de spreidingswet een wettelijke taak. Als het COA de voorkeurslocatie van het college niet goedkeurt, moeten we opnieuw zoeken naar een of meer geschikte locaties om aan de verplichtingen te voldoen.

Blijft de opvanglocatie maar voor 5 jaar of kan dat verlengd worden?

Het COA en de gemeente sluiten een overeenkomst voor vijf jaar. Deze periode begint zodra de opvanglocatie opent en asielzoekers opvangt. We kunnen nu niets zeggen over een mogelijke verlenging

Moeten alle bewoners van het AZC straks in Best een woning krijgen?

Alleen asielzoekers die na de asielprocedure een verblijfsvergunning krijgen en statushouders worden, hebben recht op een woning in Nederland. Zij worden over heel Nederland verdeeld en wonen dus niet automatisch in Best. De mensen in het AZC zijn asielzoekers. Zolang zij in de asielprocedure zitten, wonen zij in het AZC. In het AZC organiseert het COA activiteiten om de bewoners wegwijs te maken in Nederland. Alle leerplichtige kinderen hebben recht op onderwijs.

Waarom krijgen zij wel een plek en onze kinderen niet?

Het is belangrijk om te benadrukken dat het huisvesten van asielzoekers niet ten koste gaat van de huisvesting van lokale bewoners. De woningmarkt in Nederland heeft een tekort aan woningen, zowel voor asielzoekers als voor inwoners. De gemeente en de landelijke overheid werken voortdurend aan oplossingen voor het woningtekort. Het vinden van een balans tussen de behoeften van asielzoekers en lokale bewoners is een complexe uitdaging.

De opvang van asielzoekers is een verplichting die samenvalt met de bredere verantwoordelijkheid van de overheid om huisvesting voor iedereen te waarborgen. De gemeente blijft zich inzetten voor meer woningen voor zowel lokale bewoners als andere groepen die hulp nodig hebben, zoals vluchtelingen en asielzoekers. Het is een gezamenlijke taak van de overheid en de samenleving om deze uitdagingen aan te pakken en tot een rechtvaardige oplossing te komen.

Wat voor invloed heeft het AZC op onze veiligheid?

De opvang van asielzoekers kan zorgen en vragen oproepen over de veiligheid in de directe omgeving. Het opvangen van asielzoekers is een wettelijke verplichting. Heel Nederland heeft deze verplichting op basis van internationale verdragen, zoals het Vluchtelingenverdrag van 1951 en Europese richtlijnen. Dit betekent dat Nederland verantwoordelijk is voor het bieden van opvang aan mensen die bescherming zoeken. De opvang van asielzoekers in een gemeente betekent dat er maatregelen genomen moeten worden om zowel de veiligheid van de asielzoekers als die van de omwonenden te waarborgen.

Hoe wordt de omgeving van het AZC beveiligd?

Beveiliging wordt altijd in nauwe samenwerking met het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) georganiseerd. Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid van asielzoekers en andere bewoners van opvanglocaties. Het COA zorgt voor 24-uurs beveiliging op de opvanglocatie, wat betekent dat er altijd beveiligingspersoneel beschikbaar is om te reageren op incidenten, noodsituaties of andere beveiligingsbehoeften.

24-uursbeveiliging is essentieel om een veilige omgeving te waarborgen voor zowel de bewoners van de opvanglocatie als het personeel. Het beveiligingspersoneel voert verschillende taken uit, zoals het monitoren van de toegang, het uitvoeren van surveillance, het beheren van bezoekersstromen en het handhaven van orde en rust.

De beveiligingsmaatregelen kunnen variëren afhankelijk van de situatie van de opvanglocatie, bijvoorbeeld bij verhoogde risico’s of bijzondere omstandigheden. In dat geval worden de maatregelen in overleg met het COA aangepast of uitgebreid voor maximale veiligheid. Daarnaast wordt vaak samengewerkt met andere instanties, zoals de politie, om de veiligheid verder te waarborgen, vooral bij situaties die buiten de normale protocollen vallen

Wat voor type begeleiding krijgen de asielzoekers als het definitief wordt dat zij hier komen?

Het COA zorgt voor goede begeleiding van asielzoekers. Samen met de gemeenten onderzoeken ze hoe deze mensen vrijwilligerswerk en (betaald) werk kunnen doen.

Heeft de gemeente voorbeelden van plaatsen waar een asielzoekerscentrum positief is ontvangen?

In Nederland zijn er ongeveer 180 asielzoekerscentra (AZC’s) die door het COA worden beheerd. Er zijn minder positieve verhalen over locaties zoals Budel en Ter Apel, vooral gedeeld via media en sociale platforms. Deze verhalen geven echter slechts een gedeeltelijk beeld. Budel en Ter Apel zijn geen ‘gewone’ AZC’s, maar aanmeldcentra voor asielzoekers die net in Nederland zijn aangekomen. Deze centra huisvesten soms tussen de 1.500 (Budel) en 2.000 (Ter Apel) mensen, wat kan leiden tot meer druk en soms overlast. De situatie in Budel werd uitdagender toen het een aanmeldcentrum werd. Asielzoekers gaan zo snel mogelijk naar een reguliere opvanglocatie, zoals wij nu ook in Best gaan realiseren.

Op andere opvanglocaties verloopt de situatie meestal rustig en efficiënt, met enkele uitzonderingen. Goed nieuws krijgt vaak minder aandacht, dus horen we daar minder over in de media. Het is belangrijk om een realistisch beeld te schetsen en ons niet te laten leiden door uitzonderingen. We weten dat er uitdagingen zijn, maar willen benadrukken dat de meeste opvanglocaties goed functioneren en bijdragen aan een humane en gestructureerde opvang van asielzoekers. Bekijk ook dit onderzoek hierover (Deze link gaat naar een externe website).

Wat is het COA?

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt.

Lees meer informatie (Deze link gaat naar een externe website) op de website van het COA.

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, AZC - wat is wat?

Mensen die door oorlog of andere redenen vrezen voor hun leven, kunnen asiel aanvragen in ons land. Zij zijn asielzoekers. Tijdens de behandeling van hun asielaanvraag verblijven zij in een opvanglocatie van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers), het asielzoekerscentrum (AZC). Zodra zij na grondig onderzoek van de IND een verblijfsstatus krijgen, worden ze statushouders genoemd. De instroom van asielzoekers is nu erg hoog en de doorstroom van statushouders vanuit de AZC’s naar woningen is door de krapte op de woningmarkt laag. Hierdoor moeten statushouders vaak langer in een AZC blijven wonen. Dit betekent dat er minder plek is voor nieuwe asielzoekers, terwijl het aantal mensen dat hier een thuis zoekt, nog niet afneemt.

Hoe kan ik op de hoogte blijven?

We willen open en transparant communiceren met alle inwoners over de komst van het asielzoekerscentrum. Op onze website staat alle beschikbare informatie. We vullen deze pagina steeds aan met nieuwe informatie zodra die beschikbaar is. Ook delen we belangrijke informatie via de gemeenteberichten in de huis-aan-huisbladen en op onze sociale mediakanalen.

Mijn vraag staat hier niet tussen; waar kan ik die stellen?

U kunt uw vraag aan de gemeente stellen door een e-mail te sturen aan info@gemeentebest.nl.

Besluitvorming

Waar kan ik de gemeenteraadsvergadering van 16 september 2024 terugzien? Waar kan ik de uitganspunten die de gemeenteraad heeft vastgesteld vinden?

Kijk de raadsvergadering terug (Deze link gaat naar een externe website) en lees het raadsvoorstel met de uitgangspunten via onze website.

Betrekken van de omwonenden

Waarom heeft de gemeente inwoners niet vooraf gevraagd naar hun mening over de komst van een AZC?

• We hebben het proces om te komen tot een mogelijke locatie naar onze mening zorgvuldig uitgevoerd.
• We kiezen ervoor om de locatie bekend te maken als die ook daadwerkelijk definitief is.

De raad heeft het college toestemming gegeven om deze beslissing te nemen en de uitgangspunten vastgesteld. De raad heeft het college toestemming gegeven om deze beslissing te nemen en de uitgangspunten vastgesteld. Om onduidelijkheden te voorkomen, maken we de locatie pas bekend nadat COA deze definitief heeft goedgekeurd. We benadrukken dat inwoners betrokken worden bij de invulling en uitvoering, nadat de locatie is gekozen. Als er meer bekend is over de locatie, delen we dit via onze eigen kanalen.

Waarom heeft de gemeente niet vooraf aan inwoners gevraagd welk aantal asielzoekers zij acceptabel vinden?

De opvang van asielzoekers is een wettelijke taak van de gemeente, en het college van burgemeester en wethouders (B&W) is verantwoordelijk voor het naleven van de regels en het vinden van een geschikte locatie. We willen geen valse verwachtingen creëren door inwoners te vragen hoeveel asielzoekers zij denken dat er opgevangen kan worden, of welke locatie zij voorkeur geven, als we niet kunnen garanderen dat we aan die wensen kunnen voldoen.

Daarom heeft het college gezocht naar een geschikte plek in Best voor de opvang van 192 asielzoekers voor minimaal 5 jaar. Deze taak komt voort uit de spreidingswet. De gemeente moet voldoen aan deze wettelijke verplichtingen. Het college van B&W neemt de uiteindelijke beslissingen. Op dit moment onderzoekt het COA zorgvuldig of de voorkeurslocatie geschikt is. Door duidelijk te zijn over wat er mogelijk is, willen we voorkomen dat er onrealistische verwachtingen ontstaan die we niet kunnen waarmaken.

Is de gemeente op de hoogte dat er social media groepen zijn gestart? Wat vindt u daarvan?

Ja, we kennen deze social media groepen. Social media is een manier om je mening kenbaar te maken. We streven naar respectvolle en constructieve communicatie met alle betrokkenen en staan open voor het bespreken van hun zorgen.

Wat is waar over een asielopvang?

Lees meer hierover (Deze link gaat naar een externe website) op de website van het COA.

Informatie over asielprocedure

Lees meer over de asielprocedure (Deze link gaat naar een externe website) op de website van het COA.

TV serie ‘Bij ons op het AZC’ van 2 oktober 2023

De makers van het programma ‘Bij ons op het AZC’ (HUMAN) volgden een jaar lang 13 bewoners en medewerkers van het azc in Zutphen. Dit leverde ‘intieme portretten op van heel 'gewone' mensen, die samenleven onder een glazen stolp’, aldus de makers. Bekijk de trailer (Deze link gaat naar een externe website) of kijk de hele serie terug (Deze link gaat naar een externe website).